آمار رسمی منتشر شده در سامانه «کدال» نشان می‌دهد که صنعت خودروی ایران پس از چند ماه کاهش محسوس تولید، در شهریورماه ۱۴۰۴ بار دیگر روندی صعودی به خود گرفته است.
در شش‌ماهه اول امسال، مجموع تولید خودروهای سواری در سه خودروساز عمده کشور یعنی ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو به ۳۷۹ هزار و ۵۹۹ دستگاه رسید؛ رقمی که نسبت به ۴۱۵ هزار و ۹۷۰ دستگاه در مدت مشابه سال پیش، کاهش ۸.۷ درصدی را نشان می‌دهد. بدین ترتیب، تیراژ تولید در نیمه ابتدایی سال جاری بیش از ۳۶ هزار دستگاه کمتر از سال گذشته بوده است.
اما در شهریورماه روند تغییر کرد. تولید کل این سه خودروساز با رشد ۳۲.۷ درصدی نسبت به مرداد، از ۶۲ هزار و ۱۱۲ دستگاه به ۸۲ هزار و ۴۴۰ دستگاه رسید — که معادل افزایش بیش از ۲۰ هزار دستگاه در یک ماه است. تحلیلگران کاهش محدودیت‌های انرژی و جبران کاهش شدید تولید در ماه‌های خرداد، تیر و مرداد را از عوامل اصلی این رشد می‌دانند.
جزئیات عملکرد خودروسازان در 6 ماه نخست 1404
ایران‌خودرو تنها خودروسازی است که توانسته عملکرد مثبتی ثبت کند. این شرکت در نیمه اول ۱۴۰۴ با تولید ۲۶۷ هزار دستگاه خودرو، نسبت به ۲۴۸ هزار دستگاه سال قبل، رشد ۷.۷ درصدی داشته است.
تولید خودروهای سواری در شش‌ماهه نخست سال ۱۰ درصد افزایش یافته است؛ به گونه‌ای که تیراژ این بخش از ۲۹۹ هزار دستگاه در سال گذشته به ۳۲۴ هزار دستگاه در سال جاری رسیده است. در مقابل، بخش وانت با ۳۰٪ کاهش، ون‌ها با ۲۴٪ افت، اتوبوس‌ها با ۱۵٪ کاهش و تولید کامیون، کامیونت و کشنده‌ها نیز با ۲۱٪ کاهش مواجه بوده‌اند.
اما در شهریورماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، روند کاملاً معکوس شده است. تولید کامیون، کامیونت و کشنده‌ها با افزایش چشمگیر ۴۷۷ درصدی به ۵۷۲ دستگاه رسیده است. در همین بازه، تولید خودروهای سواری نیز ۵۶ درصد رشد را ثبت کرده و روند تولید در خطوط خودروسازی دوباره جان گرفته است.
کاهش شدید در سایپا و پارس‌خودرو
در سوی دیگر، سایپا و پارس‌خودرو نیمه نخست سال را با کاهش چشمگیر تولید پشت سر گذاشته‌اند.
تولید خودروهای سواری سایپا از ۱۲۵ هزار و ۶۲۴ دستگاه در سال گذشته به ۸۴ هزار و ۵۹۵ دستگاه در سال جاری کاهش یافته که معادل افت ۳۲.۶٪ است. بخش عمده تولید این شرکت همچنان به خانواده X200 شامل تیبا، ساینا و کوییک اختصاص دارد که مجموع آنها با کاهش ۳۱.۵٪ به ۶۸ هزار و ۷۰۳ دستگاه رسیده است.
در پارس‌خودرو نیز تولید از ۴۸ هزار و ۳۸۹ دستگاه به ۳۱ هزار و ۵۳۶ دستگاه کاهش یافته که افت ۳۵٪ را نشان می‌دهد. با این حال، تولید مدل سهند در این شرکت با رشد ۳۸.۷٪ به ۶ هزار و ۷۲۶ دستگاه افزایش یافته است.
چشم‌انداز صنعت خودرو
با وجود رشد چشمگیر در شهریور، عملکرد کلی صنعت خودرو هنوز نسبت به سال گذشته پایین‌تر است. با این حال، اگر روند افزایشی در ماه نهم ادامه یابد و محدودیت‌های انرژی در پاییز کاهش یابد، خودروسازان امیدوارند بتوانند بخشی از کسری تولید را تا پایان سال جبران کنند.
کارشناسان تأکید دارند که ثبات نرخ ارز، تأمین قطعات و افزایش بهره‌وری خطوط تولید، سه عامل کلیدی برای حفظ این روند مثبت در نیمه دوم سال خواهند بود.
