منتشر شده در 10 مهر 1404 ساعت 19:30
آرش محبی‌نژاد، دبیر انجمن قطعه‌سازان خودروی کشور، در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار آخرین خودرو از موج گسترده‌ای از تعدیل نیرو خبر داد.
تأثیر فعال شدن مکانیزم ماشه بر تولید
آرش محبی‌نژاد درباره آینده صنعت خودرو و قطعه‌سازی بیان کرد: با فعال شدن مکانیزم ماشه و ادامه شرایط موجود، قطعاً تولید خودرو کاهش می‌یابد و تعدیل نیرو اجتناب‌ناپذیر است. تا به امروز حدود ۸۰ هزار نفر در زنجیره تأمین خودروسازی کشور از کار بیکار شده‌اند که این تعدیل ناشی از کاهش تولید و رکود نسبی در صنعت خودرو است.
وی افزود: از زمان جنگ ۱۲ روزه که خودروسازان نتوانستند مطالبات فروش را دریافت کنند، تولید مختل شد. آنها همچنان موظف به پرداخت حقوق کارکنان، اقساط بانکی و سایر تعهدات بودند؛ اما افت تولید باعث کاهش نیروی انسانی در زنجیره تأمین شد که حدود ۸۰ هزار نفر را شامل شد.
وضعیت نقدینگی و چشم‌انداز تعدیل نیرو
محبی‌نژاد تاکید کرد: قطعه‌سازان تلاش کرده‌اند این روند کاهشی را متوقف کنند و با پشتکار تولید را ادامه دهند، اما نقدینگی کافی در دسترس نیست و وضعیت ارزی بحرانی است. اگر این شرایط ادامه یابد و سیاست‌گذاری متمرکز صورت نگیرد، پیش‌بینی می‌شود تا «زمستان سیاه ۱۴۰۴» تعداد نیروهای تعدیل شده به ۲۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار نفر برسد.
وی مثال زد: اگر سایپا با افت تولید بیشتری مواجه شود، تعداد تعدیل نیرو بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار نفر خواهد بود. همچنین اگر ایران‌خودرو به دلیل محدودیت فروش، عدم وصول مطالبات و احکام تعزیراتی، کاهش تولید شدیدی داشته باشد، این رقم می‌تواند تا ۴۰۰ هزار نفر افزایش یابد. سایر خودروسازان خصوصی با تیراژ پایین نیز این روند را تشدید خواهند کرد.
بخش‌هایی که تعدیل نیرو شامل آنها نمی‌شود
محبی‌نژاد درباره چرایی باقی ماندن حدود ۱۵۰ هزار نفر از مجموع ۵۵۰ هزار نفر شاغل در زنجیره قطعه‌سازی گفت: بیشتر این افراد در تأمین قطعات یدکی فعالیت دارند یا در زنجیره اصلی خودروسازان نیستند و برای شرکت‌هایی کار می‌کنند که هنوز مونتاژ تولید می‌کنند. بسیاری از این واحدها جز کارگاه‌ها و واحدهای کوچک صنفی هستند.
راهکارهای کوتاه‌مدت و میان‌مدت
وی در جمع‌بندی گفت: دوران پس از مکانیزم ماشه باید در سه مرحله مدیریت شود. مرحله اول کوتاه‌مدت شامل تأمین و تزریق فوری نقدینگی است. هر کدام از دو خودروساز بزرگ باید به صورت مستقیم ۲۰ هزار میلیارد تومان به زنجیره تأمین پرداخت کنند و ۱۰ هزار میلیارد تومان نیز به سایر خودروسازان اختصاص یابد. به طور کلی، صنعت به ۵۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی فوری نیاز دارد تا تولید دوباره احیا شود.
افزون بر این، وی اشاره کرد: حجم نقدینگی کشور امروز ۱۱ هزار هزار میلیارد تومان است و با تزریق ۵۰ هزار میلیارد تومان می‌توان تولید سایپا را به بیش از ۱۸۰۰ دستگاه و ایران‌خودرو را به بیش از ۲۵۰۰ دستگاه رساند و سایر خودروسازان خصوصی نیز به تیراژ برنامه‌ریزی شده خود برسند. این اقدام نوعی مسکن برای کاهش التهاب و جلوگیری موقت از کاهش بیشتر نیروی انسانی فعلی است.
هشدار درباره بیمه و تأمین اجتماعی
محبی‌نژاد هشدار داد: بیمه و تأمین اجتماعی در معرض مشکلاتی قرار خواهند گرفت، چرا که نمی‌توانند مطالبات خود را وصول کنند و مجبور به پرداخت بیمه بیکاری نیروهای تعدیل شده خواهند بود. اگر همین امروز تدبیری اندیشیده نشود، زمستان سختی در انتظار صنعت خودرو خواهد بود و ممکن است موج جدیدی از کاهش نیرو آغاز شده و دیگر نتوان آن را مهار کرد که می‌تواند به ورشکستگی کامل یا نیمه‌کامل خطوط تولید منجر شود.
وی در پایان خاطر نشان کرد: دو خودروساز بزرگ کشور هم اکنون ۳۱۰ هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارند و طی سال‌ها ۶۴۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان در قالب شکاف قیمتی بازار توزیع شده است. بنابراین ورشکستگی تقریباً قطعی است و تعدیل نیرو ناگزیر خواهد بود.
نتیجه‌گیری تلخ برای صنعت خودرو
صنعت خودرو سال‌ها است که با چالش‌های متنوع روبروست، اما این بار اوضاع از همیشه وخیم‌تر است. اصلی‌ترین علت این بحران، تصمیمات نادرست و پافشاری بر آنهاست.
تجربه جهانی بارها نشان داده که اقتصاد و صنعت نمی‌توانند به صورت پایدار با فشار و تهدید مدیریت شوند. هرگاه که اشخاص یا نهادها این اشتباه را مرتکب شده‌اند، نتیجه‌ای معکوس و خلاف اهدافشان حاصل شده است.
مدیرانی که سال‌ها با بهانه حفظ اشتغال، بخش عمده‌ای از خودروسازی را زیان‌ده کردند، اکنون باید با این موج عظیم تعدیل نیرو مقابله کنند.
لندکروزر جدید به خودروهای وارداتی پیوست ؛ شاسی بلند محبوب در راه بازار ایران
